Krótko o filmach i gościach
17 Warszawskiego Przeglądu Filmów Górskich
Numinous
Budzący podziw i pociągający. Jest jednym z najbardziej agresywnie jeżdżących i utalentowanych narciarzy ekstremalnych naszych czasów. Urodzony i wychowany w kanadyjskiej prowincji Kolumbia Brytyjska, w jego żyłach płynie krew żądna przygody, a jego styl jazdy wynika z rzeźby okolicznego krajobrazu. Kye Petersen ma zamiar z hukiem wejść do grona największych narciarzy ekstremalnych naszych czasów. Mający obawy, ale i zafascynowany. Numinous bada związek i łączność ze światem przyrody, które są niezbędne do bezpiecznego tańca na górskich ścianach pokrytych śniegiem. Ciągłe dostosowywanie się do zmieniających się warunków. Zrealizowany na terenie Kolumbii Brytyjskiej, Numinous przedstawia nam Kye’a i paru innych śnieżnych zapaleńców w samym sercu jednego z najpiękniejszych a zarazem wymagających terenów górskich na świecie. Miejscami wywołujący wręcz zawrót głowy, choć tak naprawdę niezwykle inspirujący.
La Montaña Desnuda
Już w XIX wieku Brytyjczyk Alfred Mummery podjął próbę zdobycia Nangi Parbat. Pierwszego wejścia dokonał jednak dopiero w 1953 roku Hermann Buhl. Alex Txikon, Ali Sadpara i Simone Moro zdobyli ten szczyt jako pierwsi w warunkach zimowych w 2016 roku, co było kamieniem milowym w historii alpinizmu. Film nabrał dodatkowego znaczenia po tragicznej śmierci Alego Sadpary na stokach K2 zimą 2021 roku.
Great Sheikhs (Wielcy Szejkowie) - 30 min. Przygody w Arabii
Leo Houlding, słynny brytyjski wspinacz-eksplorator podczas wyprawy wspinaczkowej na niezdobyte dotąd skalne turnie znajdujące się w urokliwym, pustynnym rejonie Wadi Al Disah. Ta niezwykła przygoda, w której głównemu bohaterowi towarzyszy Waldo Etherington, wzbudza dreszczyk emocji oraz zdumienie widzów, gdy nasza dwójka podczas wejść na dziewicze, wolnostojące turnie napotyka luźne skały i głęboki piasek. „Gdyby to było w Moab, byłoby zaliczone już w latach 60.” – komentuje to Leo. Niejako przy okazji możemy obserwować obowiązkową jazdę na wielbłądach, zdumionych lokalsów i trochę starego, dobrego stylu targowania się. Podróż kończy się śmiałą wspinaczką na A’Atir, prawdopodobnie najwyższą na świecie piaskowcową turnię (330 m). Film, który urzeka czystym pięknem arabskiej pustyni i radością wspinacza znajdującego się w swoim żywiole.
Goodspeed. Los Polacos!
Po projekcji spotkanie z Józefem Majcherczykiem.
Obsypany nagrodami film dokumentalny o wyprawie Canoandes ‘79, podczas której ekipa studentów z Polski jako pierwsza na świecie pokonała kajakami Kanion Colca w Peru, uznawany za najgłębszy kanion na Ziemi. W wyprawie wzięli udział: Andrzej Piętowski (kierownik), Jacek Bogucki, Zbigniew Bzdak, Piotr Chmieliński, Stefan Danielski, Krzysztof Kraśniewski i Jerzy Majcherczyk. "Godspeed, los Polacos!" pokazuje nie tylko podróż po rzekach obu Ameryk, ale także polityczne tło wyprawy i późniejsze losy kajakarzy, którzy aktywnie zamanifestowali swój sprzeciw wobec poczynań ówczesnych władz polskich.
DOO SAR
DOO SAR w języku urdu oznacza „dwa szczyty”. Dokument na temat wyprawy, w czasie której Andrzej Bargiel i Jędrek Baranowski obrali za cel wspinaczkę i zjazd na nartach z sześciotysięczników Yawash Sar II (6178 m n.p.m.) i Laila Peak (6096 m n.p.m.). Janusz Majer, jeden z nestorów polskiego himalaizmu i współautor opracowania na temat niezdobytego wcześniej Yawash Sar II, zainspirował Andrzeja Bargiela do eksploracji odległego zakątka Karakorum. – Janusz często powtarza, że choć człowiek zmierzył świat wzdłuż i wszerz, i kiedy wydaje się, że na Ziemi wszystko zostało opisane i poznane, w górach Azji są jeszcze miejsca, gdzie nie było wspinacza czy skialpinisty. Wyprawa w takie miejsce oznacza, że szczególnego znaczenia nabiera cała droga do celu i eksploracja. Nie zdobycie najtrudniejszego, najwyższego czy najstromszego szczytu. W czasie KARAKORAM SKI EXPEDITION mieliśmy przed sobą zupełnie nieznaną przestrzeń i towarzyszyło nam to wyjątkowe poczucie odkrywania. Przygodą było już samo pokonywanie terenu, które zajęło dużo czasu. Pozwoliło jednak zauważyć też nowe cele, które można realizować w przyszłości.
Oswald Rodrigo Pereira – prezentacja
Oswald Rodrigo Pereira towarzyszył jako reporter i filmowiec dwóm zimowym wyprawom na K2, w tym tegorocznej, podczas której Nepalczycy dokonali pierwszego zimowego wejścia na ten szczyt. Oprócz tego historycznego sukcesu ostatnia zima zapisze się w kronikach himalaizmu śmiercią pięciu wspinaczy. Dwóch z nich zginęło na skutek wypadku, trzech straciło życie w trakcie ataku szczytowego w dotychczas niewyjaśnionych okolicznościach. Oswald ponownie odwiedził miejsce tych wydarzeń latem, żeby opowiedzieć historię tych, którzy nigdy nie wrócili do domu. Towarzyszył też ich rodzinom. Z kamerą dotarł do Obozu 3 na K2, wszedł również na szczyt Broad Peaka bez tlenu. Po powrocie zrealizował reportaż "K2: Góra Pamięci". To filmowy zapis wydarzeń ostatniej zimy na K2 i wzruszająca podróż z rodzinami i przyjaciółmi tych, którzy stracili życie na drugiej najwyższej górze świata.
E11 Lexicon – 20 min.
Wydaje się, że powszechnie ceniony brytyjski wspinacz, Neil Gresham, jest we wspinaniu jak dobre wino - im starszy, tym lepszy. W wieku 50 lat realizuje swój największy projekt Lexicon. Przewieszona i gładka ściana Pavey Ark’s Eeast Gully w Lake District ma jedynie drobne chwyty i zapewnia tylko symboliczną możliwość asekuracji. Przejście jej to bez wątpienia spory wyczyn. Ta oszałamiająca linia zwróciła uwagę także innych mistrzów wspinania tradowego, szukającego wciąż nowych wrażeń Dave'a MacLeoda oraz Steve'a McClure, co nadaje temu przedsięwzięciu dodatkowej rangi. Jesteśmy także świadkami jednego z najdłuższych lotów prowadzącego, jaki udało się uwiecznić, a jest to coś naprawdę przerażającego. Największe trudności znajdują się w górnej części drogi: odpadnięcie w tym miejscu oznacza 25-metrowy lot. Zapnijcie więc pasy i zobaczcie film, który jest klasyczną mieszanką długich lotów, trudnego wspinania i momentu prawdy, gdy Neil kończy wspinaczkę swojego życia.
Aleksander Lwow – 50 lat wspinania
W kwietniu 2020 roku Aleksander Lwow świętował 50-lecie pierwszej wspinaczki. Wspomnienia ze swych wyjazdów i wypraw zawarł w kultowej już książce pt. "Zwyciężyć znaczy przeżyć". Ostatnie jej wydanie nosi znamienny podtytuł "Ćwierć wieku później".
Everest by Those Who Were There – 1921, 1922, 1924
Film, zrealizowany na stulecie pierwszej wyprawy everestowskiej, jest relacją siostrzenicy Sandy’ego Irvine’a, Julie Summers, w której przybliża ona historię trzech pierwszych wypraw na Everest. Wykorzystując oryginalne nagrania filmowe, zrealizowane w 1922 i 1924 roku, a także zdjęcia, przedmioty oraz zapiski, jak również opinie wybitnych wspinaczy związanych z Everestem, Julie prowadzi nas od pierwszych pomysłów o wspinaczce na Everest w latach 90. XIX wieku, aż do tragicznego zaginięcia Mallory’ego i Irvine’a w 1924 roku. Film ten jest okazją nie tylko do celebrowania osiągnięć naukowych, geograficznych, technologicznych i alpinistycznych owych pionierskich wypraw. Jest także pretekstem do przyjrzenia się jeszcze raz najwyższemu szczytowi na ziemi, by ocenić nasz związek z nim po ponad stu latach wspinania, a także prześledzić, w jaki sposób stał się on społecznym, kulturowym i politycznym ogniwem, które wciąż fascynuje wspinaczy i szerokie rzesze ludzi na całym świecie.
Występują: Sir Chris Bonington, Leo Houlding, Rebecca Stephens, Reinhold Messner, Stephen Venables, Victor Saunders, Julie Summers, Barbara Grigor-Taylor, Sandy Allan, Dr Melanie Windridge, Ed Douglas, Caradog Jones, Dawson Stelfox I Noel Odell.
Film zrealizowany przez Alpine Club wraz z Mount Everest Foundation
Producent wykonawczy i zamysł: John Porter
Reżyseria: Dominic Bush i John Porter
Produkcja: Land and Sky
Monika Witkowska: Broad Peak - Ocalić życie
Podczas slajdowej prelekcji o swojej ostatniej wyprawie (lato 2021 roku), tym razem na Broad Peak (8053 m), opowie zdobywczyni trzech ośmiotysięczników, Monika Witkowska. Wyprawa od samego początku była pechowa, a apogeum nieszczęść stanowił splot nieszczęśliwych zdarzeń, jakie miały miejsce podczas ataku szczytowego. W przypadku Moniki zjazd po stoku kończącym się przepaścią udało się wyhamować, ale mało brakowało a znalazłaby się na miejscu Koreańczyka, który niestety stracił życie. Przy okazji opowieści poznamy też inne osoby, które w tym roku zdobywały Broad Peak - była wśród nich Lotta Hinta, niegdyś Miss Finlandii i 12-letnia Selena która miała ambicję zostać najmłodszą w świecie zdobywczynią ośmiotysięcznika.
Everest. The Hard Way
Czy możliwe jest wejście najtrudniejszą drogą na Everest w stylu alpejskim? Sir Chris Bonington, najsłynniejszy brytyjski himalaista, nazwał ją The Hard Way i orzekł, że jest nie do zrobienia. Wówczas stała się ona wyzwaniem dla czterech słowackich wspinaczy. W 1988 roku weszli w drogę, z której nie było ucieczki. Grand Prix na Festiwalu w Lądku Zdroju 2021.
O tych, co odeszli: Marek Janas, Józef Nyka, Marek Konecki i inni
Filmy, prezentacje i wspomnienia.
Znane i zasłużone dla naszego alpinizmu postaci będą wspominali partnerzy wspinaczkowi, członkowie rodzin i przyjaciele. Zostanie też wyświetlona opowieść Marka Janasa o kulisach wyprawy na Kangczendzongę w 1978 roku.
Leszek Cichy – Góry Islandii znane i nieznane
Islandia to nie tylko "kraina ognia i lodu" To również fascynujący Interior, niesamowite wodospady, tajemnicze nadmorskie klify i widokowe fiordy. Przesympatyczni ludzie i ciekawe doznania kulinarne uzupełniają ten obraz. Świeży, niemrożony dorsz i islandzka jagnięcina nie mają sobie równych. Islandia nieodmiennie zachwyca różnorodnością krajobrazu i żywą historią zmieniającej się Ziemi.
Kjerag solo - 15 min. Norweskie bigwallowe free solo
Pete Whittaker to wspinacz, którego właściwie nie trzeba przedstawiać. Ceniony za najtrudniejsze wspinaczki w rysach i solowe przejścia na autoasekuracji. W filmie możemy obserwować, jak Pete obiera nowy styl wspinania, przymierzając się do bigwallowego wejścia w stylu free solo na imponujący Kjerag (1082 m), górujący nad norweskimi fiordami. Pete, polegając na swoich dotychczasowych doświadczeniach, kieruje obecnie uwagę na wielkie ściany, by sprawdzić nie tylko swoje umiejętności wspinaczkowe, ale także by znaleźć odpowiedź na podstawowe pytanie: ”Czy umiem się tak wspinać?”. A to uwzględnia także trudności związane z wilgotną i brudną skałą, będące wynikiem niesprzyjających warunków atmosferycznych. Zakończona sukcesem wspinaczka byłaby pierwszym free solo na Kjeragu, a także pierwszym bigwallowym przejściem Pete’a bez asekuracji. Rozsiądźmy się więc wygodnie w fotelach, by uczestniczyć w tej nowatorsko sfilmowanej historii, gdzie będziemy towarzyszyli Pete’owi w pełni skoncentrowanemu na pokonaniu tej niezwykle wymagającej i eksponowanej drogi; akcji w ścianie towarzyszy jedyny w swoim rodzaju komentarz Pete’a.
Kunyang Chhish 1971
Prezentacja Marcina Szymczaka (2021), 60 min.
Producent: Fundacja Himalaizmu Polskiego im. Andrzeja Zawady
Pokaz zdjęć i krótkich ujęć filmowych z historycznej wyprawy Andrzeja Zawady na Kunyang Chhish (7852 m). Ważną rolę odgrywają autentyczne nagrania rozmów toczonych podczas akcji górskiej między poszczególnymi obozami. Dzięki temu możemy poczuć dramatyzm wydarzeń sprzed 50 lat, gdy polscy himalaiści wchodzili szturmem do czołówki światowego himalaizmu.
#To_Be
#TO_BE to kino autorskie, za którym stoi trójka twórców: Maja Pietraszewska-Koper, Grzegorz Lipiec i Szymon Felkel. Ich wizja artystyczna, wrażliwość i indywidualny styl opowiadania historii obrazem, muzyką, grafiką i animacjami przenoszą widza do świata wielkiego człowieka – Krzysztofa Wielickiego. Do świata dotąd najmniej eksplorowanego – do domu, do którego Mistrz powraca z gór. #TO_BE to filozoficzna opowieść o przyjaźni, partnerstwie i naturze. To film o człowieku pełnym pasji. Opowieść Krzysztofa Wielickiego zabiera nas na wirtualną wyprawę na czternaście ośmiotysięczników. Bez patosu, z szacunkiem dla ludzi i przyrody. Wchodzimy z Krzysztofem na najwyższe góry świata tak lekko, jakbyśmy szli z nim do jego ogrodu. Film zadaje pytania, na które trudno jest odpowiedzieć: o priorytety, przyjaźń, miłość, rodzinę, ale też o naturę, o przyszłość naszych dzieci i wnuków oraz o ochronę świata, który nas otacza. W tę niezwykłą podróż zabiera nas Krzysztof Wielicki – piąty na świecie zdobywca Korony Himalajów i Karakorum, autor trzech nowych dróg na ośmiotysięcznikach, sześciu samotnych wejść, kierownik wielu wysokogórskich wypraw. Autorką muzyki do filmu jest Maja Pietraszewska-Koper. Autorem grafiki i animacji – Szymon Felkel.
Anna Czerwińska (film)
Pokazanie dwóch odsłon K2 – z 1986 roku i z ostatniego sezonu. Anna Czerwińska w materiale wideo przywoła tragiczny sezon sprzed 35 lat, gdy na stokach tej góry zginęło 13 wspinaczy. Z kolei Oswald Rodrigo Pereira opowie o tym, co działo się na K2 zimą i latem tego roku, zobaczymy też materiały filmowe zrealizowane podczas tych wyjazdów.
Fall Theory (Teoria spadania) - 45 min. Trudny i niebezpieczny trad
Trudny i niebezpieczny trad.
Franco Cookson pojawił się na scenie wspinaczkowej ponad dziesięć lat temu i od tej pory pozostawił po sobie trwały ślad. Jego wczesna kariera przebiegała w niezwykłych okolicznościach, gdy jego trudne i śmiałe pierwsze przejścia dokonywane w rodzinnych stronach North York Moors spotkały się z serią sceptycznych komentarzy na brytyjskich forach wspinaczkowych.
W 2017 roku Franco dokonał pierwszego przejścia „Nothing Lasts” w Northumberlandii, drogi której trudności po prostu nie mieszczą się w głowie. Na filmie śledzimy Franco podczas ostatniej z podróży, gdy wyrusza na pokonanie jeszcze trudniejszej linii. Na jego psychice odciska piętno ciężar poprzednich sukcesów, gdzie możliwa była jedynie znikoma asekuracja, a pięcie się w górę wymagało skomplikowanej sekwencji ruchów, których dotychczas nie wykonywał.
Ten fabularyzowany dokument ukazuje dogłębne spojrzenie w przeszłość Franco i jego fascynujący umysł. W roli dublera mamy natomiast 15-letniego Toma Pearce’a, który powtarza niektóre drogi Franco, dodając kolejną warstwę narracyjną. Przeglądając szerokie archiwum Franco natrafiamy na takie momenty z jego bogatej kariery, gdy po prostu opada nam szczęka.
Szaleniec czy geniusz? Sami zdecydujcie, oglądając to niezwykle widowisko. Tylko dla widzów o mocnych nerwach.
The Spirit
Jeden z najważniejszych filmów Petera Chrzanowskiego, narciarza ekstremalnego i filmowca, a zarazem naszego rodaka mieszkającego na stałe w Kanadzie. Ten zrealizowany w 1997 roku obraz zdobywał prestiżowe nagrody na festiwalach we Francji i w Kanadzie. Jest dokumentacją dokonań ekstremalnego narciarza, Trevora Petersena (ojca Kye’a), który zginął pod lawiną w Kuluarze Cosmique schodzącym z Auguille du Midi, w masywie Mont Blanc. W filmie przewijają się także postacie Ptora Spricenieksa i Troya Jungensa, którzy jako pierwsi dokonali zjazdu niezwykle trudną północną ścianą Mt. Robson, najwyższego szczytu w kanadyjskich Górach Skalistych. Film doskonale pokazuje unikalny styl życia środowiska narciarzy ekstremalnych w kanadyjskim Whistler, Chamonix i La Grave w połowie lat osiemdziesiątych.